নেপালৰ দৰে ফ্ৰান্সতো বিক্ষোভকাৰীসকলে চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে বিদ্ৰোহ ঘোষণা কৰিছিল। ৰাষ্ট্ৰপতি ইমানুৱেল মেক্ৰনৰ বিৰোধিতাত প্ৰায় ১ লাখ বিক্ষোভকাৰী ৰাজপথত নামিছিল। কিন্তু নেপালৰ দৰে ফ্ৰান্সত মেক্ৰনৰ চৰকাৰৰ পতন নহ’ল। মেক্ৰনে এই বিদ্ৰোহক কঠোৰভাৱে দমন কৰিলে। ফ্ৰান্সৰ আৰক্ষীয়ে এই বিক্ষোভ দমনৰ বাবে প্ৰায় ৪৭৯জন বিক্ষোভকাৰীক গ্ৰেপ্তাৰ কৰিছিল। প্ৰশ্ন উঠিছে যে মেক্ৰনে কেনেকৈ এই বিদ্ৰোহ দমন কৰিলে আৰু ফ্ৰান্সত নেপালৰ দৰে পৰিস্থিতি হোৱাৰ পৰা কিদৰে ৰক্ষা কৰিলে?
প্ৰতিজন বিক্ষোভকাৰীৰ বাবে তিনিজন আৰক্ষী
ফ্ৰান্সত বিক্ষোভৰ ঘোষণা হোৱাৰ লগে লগে মেক্ৰনৰ চৰকাৰে ইয়াক দমনৰ বাবে প্ৰস্তুতি গ্ৰহণ কৰিছিল। ফ্ৰান্স ২৪ মিডিয়াৰ মতে, প্ৰতিজন বিক্ষোভকাৰীৰ পিছত তিনিজন আৰক্ষী নিযুক্ত কৰা হৈছিল। এই আৰক্ষীকৰ্মীসকলৰ কাম আছিল প্ৰথমে বিক্ষোভকাৰীসকলক বুজনি দিয়া আৰু তাৰ পিছত গ্ৰেপ্তাৰ কৰা। সৰ্বাধিক গ্ৰেপ্তাৰ হৈছিল ৰাজধানী পেৰিছত।
ৰাজপথত বাহনৰ লগতে ঘোঁৰাত উঠা সৈন্যও মোতায়েন কৰা হৈছিল। ফ্ৰান্স চৰকাৰে প্ৰতীকী প্ৰতিবাদৰ বাবে প্ৰথম দুঘণ্টা কোনো বিক্ষোভকাৰীৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ নকৰিছিল। প্ৰতিবাদৰ সময়সীমা শেষ হোৱাৰ পিছত ঘোঁৰাত উঠা সৈন্যই সতৰ্কবাণী জাৰি কৰিছিল।
ৰিপ’ৰ্ট অনুসৰি, বেছিভাগ বিক্ষোভকাৰীয়ে সতৰ্কবাণী পোৱাৰ পিছত ঘৰলৈ ঘূৰি গৈছিল। যিসকল নগ’ল বা অটল হৈ থাকিল, তেওঁলোকক আৰক্ষীয়ে প্ৰথমে বুজনি দিছিল আৰু তাৰ পিছত অমান্য কৰাসকলক গ্ৰেপ্তাৰ কৰিছিল। ফ্ৰান্স আৰক্ষীৰ মতে, ৪৭৯জনক গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছিল আৰু ৩৩৩জনক জিম্মাত লোৱা হৈছিল।
পেৰিছৰ কিছু মছজিদৰ সন্মুখত মেক্ৰনৰ নাম লিখা কটা গাহৰিৰ মূৰ পোৱা গৈছিল। এই খবৰ পোৱাৰ লগে লগে মেক্ৰন নিজে সেই স্থানত উপস্থিত হৈছিল। তেওঁ জনসাধাৰণৰ ওচৰত আহ্বান জনাই কৈছিল যে, এই বিষয়ক আৰু আগুৱাই নিয়াৰ প্ৰয়োজন নাই। আৰক্ষীয়ে সম্পূৰ্ণ তৎপৰতাৰে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব। মেক্ৰনে এই ঘটনাৰ নিন্দা কৰি ইয়াক জাতিবাদী কাৰ্য বুলি অভিহিত কৰিছিল।
ফ্ৰান্সত ৬০ লাখ মুছলমানে বাস কৰে, যি দেশখনৰ এটা বৃহৎ জনগোষ্ঠী। যদি ফ্ৰান্সত মুছলমানসকল উত্তেজিত হৈ পৰিলহেঁতেন, তেন্তে মেক্ৰনৰ বাবে তেওঁলোকক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো সহজ নহ’লহেঁতেন।
মেক্ৰনে প্ৰচাৰৰ ক্ষেত্ৰতো আগবাঢ়ি আছিল। তেওঁ সমগ্ৰ বিদ্ৰোহক কট্টৰপন্থীৰ বিদ্ৰোহ বুলি চিহ্নিত কৰিছিল। সেইবাবে ৬.৮৫ কোটি জনসংখ্যাৰ ফ্ৰান্সত ‘ব্লক এভৰিথিং’ প্ৰ’টেষ্টত মাত্ৰ ১ লাখ লোকে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল।
